2024 was een bewogen jaar, dat op veel vlakken opvallend vergelijkbaar was met 2023. Net als vorig jaar werd het beleggingsjaar getekend door ontwikkelingen in de rente, dalende inflatiecijfers, ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie (AI), oorlogen en oplopende geopolitieke spanningen. Ondanks het grote aantal onzekerheden hebben de financiële markten, net als in 2023, goed gepresteerd. De koersen van zowel aandelen als obligaties stegen sterk, al profiteerden niet alle sectoren en regio’s in gelijke mate. De dominantie van de Amerikaanse aandelenmarkt, en dan met name de technologiesector, blijft toenemen.
Het jaar 2024
Een jaar geleden was de grote vraag of de daling van de inflatie zou doorzetten en de centrale banken zouden overgaan tot een reeks van renteverlagingen. Er was bovendien veel onzekerheid over de economische groeivooruitzichten. Volgens sommige economen was een recessie aanstaande. Ook was 2024 het jaar van verkiezingen in veel landen, waarvan de Amerikaanse presidentsverkiezing voor de financiële markten de belangrijkste was. Inmiddels zijn veel van deze vragen beantwoord en is ons basisscenario voor 2024 (een verdere daling van de inflatie, een lagere rente in de loop van het jaar, geen forse recessie en geen substantiële verslechtering in de relatie tussen de VS en China) grotendeels uitgekomen. Dit bleek conform verwachtingen gunstig voor zowel aandelen als obligaties.
Desondanks is het aantal onzekerheden niet afgenomen; integendeel! De economie heeft zich beter ontwikkeld dan verwacht, maar vooral in de VS. In veel andere delen van de wereld, waaronder Europa en China, heeft de economie zich veel minder gunstig ontwikkeld in 2024. Ook is de inflatie dalend, maar evenzeer hardnekkig. In een groot deel van de wereld is de doelstelling van circa 2% inflatie nog niet bereikt en ligt deze op korte termijn ook niet binnen handbereik. De politiek en geopolitiek heeft zich dit jaar daarbij ontwikkeld tot de grootste onzekere factor voor de wereld en daarmee ook voor de ontwikkelingen op de financiële markten. De opkomst van een nieuwe wereldorde, waarbij het Westen steeds meer tegenover andere regio’s komt te staan, heeft vergaande politieke, maatschappelijke en economische gevolgen. Ook de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen brengt niet alleen duidelijkheid, maar ook veel onzekerheden ten aanzien van de richting en voorspelbaarheid van het beleid.
Het probleem van beleidsveranderingen en beleidsonzekerheden als gevolg van de opkomst van het rechts-conservatief populisme is overigens geen exclusief Amerikaans fenomeen, maar manifesteert zich in vrijwel de gehele westerse wereld. Eén van de grote slachtoffers hiervan is, helaas, het klimaat. Verduurzaming staat al enige tijd onder druk en zowel beleggers als bedrijven spelen hier een negatieve rol. Verduurzaming heeft duidelijk het momentum verloren. Een groeiend aantal bedrijven schroeft de klimaatambities terug onder druk van (rechts-conservatieve) beleggers en inconsistent overheidsbeleid.
Verduurzaming heeft duidelijk het momentum verloren…
Vooruitzichten
Het jaar 2025 begint dus in een wereld waarin het aantal onzekerheden onverminderd groot is. Dit vraagt om voorzichtigheid. Toch zijn er ook voldoende redenen voor een meer optimistische blik. De macro-economische signalen zijn gunstig: de economie presteert beter dan verwacht en veel centrale banken zullen in 2025 waarschijnlijk de rente verder verlagen. Ook in China wordt het komende jaar een meer stimulerend beleid verwacht. Daarnaast is het fiscaal beleid expansief, met grote overheidsinvesteringen in infrastructuur, defensie, digitalisering en energietransitie.
De economische cyclus bevindt zich dus in een gunstige fase, ondersteund door monetair en fiscaal beleid. Voor de wat langere termijn vormen vooral de ontwikkelingen rond AI een belangrijke kans voor de maatschappij, economie en financiële markten. AI heeft zich afgelopen jaar definitief gevestigd als een factor die ons leven en onze economie fundamenteel gaan transformeren. De investeringen in AI bevinden zich nog steeds in een vroege fase en de potentie van AI is ongekend groot. Denk aan positieve effecten op het gebied van innovatie en productiviteitsgroei en daarmee reële economische- en welvaartsgroei, maar ook de mogelijkheid tot het bieden van oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen zoals vergrijzing, het klimaat en ongelijkheid. Wij geloven sterk in de kansen van AI, mits we het goed toepassen en de voordelen eerlijk verdelen.
Tot slot verwachten we dat verduurzaming ondanks het politieke klimaat een comeback gaat maken. Niet het klimaat, maar de wereldwijde behoefte aan toegankelijke en betaalbare energie zal de energietransitie een nieuwe impuls geven. Dit is een gemeenschappelijk belang dat alle regio’s en politieke stromingen overstijgt.
Hoewel er dus veel onzekerheden blijven, kijken we met vertrouwen naar de toekomst. We zijn ervan overtuigd dat onze lange termijn doelstellingen haalbaar zijn dankzij onze bewezen beleggingsfilosofie en positionering rond thema’s als digitalisering, innovatie, gezondheidszorg en verduurzaming. Gezien de vele onzekerheden blijft een lange beleggingshorizon en voldoende spreiding echter essentieel.
We zijn trots op de resultaten van het afgelopen jaar en danken jullie voor het vertrouwen in DoubleDividend in deze onzekere tijden. Het team van DoubleDividend zal zich ook het komende jaar inzetten voor een fair financieel en maatschappelijk resultaat.
